VARİKOSELİN ANJİYO İLE TIKAMA TEDAVİSİ-VARİKOSEL EMBOLİZASYONU

Varikosel Nedir?

Varikosel erkek yumurtalıklarından çıkan damarlardaki anormal genişlemelerdir. En sık sol tarafta görülür. Varikoselin önemli bir nedeni arasında internal spermatik ven dediğimiz yumurtalardan gelen toplardamarlarda normalde kalbe doğru olması gereken akımın toplardamarlardaki kapakçıklardaki yetmezlik sonucu geriye dönmesi ve bu damarlarda yüksek basınca ve artmış kan akımına bağlı genişleme olmasıdır. Tüm erkeklerin yaklaşık %10-15 inde varikosel izlenir. Kısırlık problemi yaşayan erkek hastaların %40 ında varikosel saptanmaktadır.

Varikosel embolizasyonu nedir?

Varikosel embolizasyonu bu genişlemiş damarların tıkanması işlemidir. Cerrahi olarak ürologlar açık cerrahi bağlama yöntemi uygulayabilirler fakat embolizasyon yöntemi ameliyatsız bir tedavi yöntemidir ve cerrahi kadar etkindir, daha az ağrılı daha az riskli ve daha hızlı iyileşme zamanına sahiptir.

Varikosel embolizasyon işlemi niçin yapılır?

Varikoseli olan hastalarda yumurtalık bölgesindeki genişlemiş damarlar ağrıya, kozmetik sorunlara (benzetme: solucan torbası) ve yumurtalık ısısını arttırarak kısırlığa ve yumurtalıklarda küçülmeye  yol açabilirler. Bu nedenle tedavi edilmeleri gereklidir.

Varikosel ne zaman tedavi edilir?

Yumurtalıklara giden damarlarda belirgi genişleme ve kaçak varsa ve bunlar kısırlığa, ağrıya, kozmetik problemlere neden oluyorsa tedavi uygulanabilir. Ayrıca önceki cerrahi ameliyat tedavisi uygulanmış hastalarda  yeterli sonuçlar alınamamışsa uygulanabilir.

Varikosel tedavisinde kullanılan yöntemler nelerdir?

Açık cerrahi, laparaskopik cerrahi ve mikrocerrahi gibi cerrahi yöntemler ; antegrad sklerozasyon ve varikosel embolizasyonu yöntemleri bulunmaktadır.

Ameliyatsız varikosel embolizasyonun diğer yöntemlere göre avantajları nelerdir?

Ameliyatsız varikosel embolizasyonu, yani genişlemiş damarın içine girerek tıkanması işlemi 2001 yılından beri kılavuzlara girmiş güvenli ve etkili bir tedavi yöntemidir.

Genel anesteziye gerek yoktur, işlem lokal anestezi ile yapılır ve böylece genel anestezinin oluşturabileceği risk ve komplikasyonlar ortadan kalkar.

Cerrahi yöntemlerde gözükebilen yumurtalık küçülmesi ve yumurtalık zarında sıvı birikmesi gibi riskler yoktur.

Cerrahi yöntemlere göre daha ağrısız bir yöntemdir. Etkinliği ve tedavi başarısı  cerrahi yöntemlere eşittir. Aynı gün taburcu olursunuz ve iyileşme süreciniz cerrahi yöntemlere göre daha kısadır. 

Daha önce cerrahi uygulanmış ve fakat tedavi yetersizliği olan hastalarda başarı ile uygulanabilir.

Hasta memnuniyet oranları ve başkalarına önerme oldukça yüksektir.

Teknik başarı oranı %100 e yakındır.

Varikosel embolizasyonu güvenli ve etkin bir tedavi midir?

Varikosel embolizasyonu, testislerin yakınındaki damarlarda meydana gelen genişlemeleri tedavi etmek için kullanılan minimal invaziv bir işlemdir. Bu işlem genellikle cerrahiye alternatiftir  ve çoğu durumda güvenli ve etkilidir. Çalışmalar, varikosel embolizasyonunun, cerrahiye göre daha az invaziv olduğunu ve daha az yan etkiye neden olduğunu göstermektedir. Ayrıca, embolizasyon işlemi sonrasında iyileşme süreci daha hızlıdır ve hastaların normal aktivitelerine daha çabuk dönmesine olanak sağlar.

Ancak, herhangi bir tıbbi işlemde olduğu gibi, varikosel embolizasyonu da potansiyel riskleri vardır. Bunlar arasında enfeksiyon, kanama, damar yaralanması, emboli ve nadir durumlarda da tekrarlayan varikosel gibi sorunlar yer alabilir.

Genel olarak, varikosel embolizasyonu güvenli ve etkin bir tedavi seçeneği olarak kabul edilir. Ancak, işlem öncesinde doktorunuzla riskler ve faydalar hakkında ayrıntılı bir tartışma yapmak önemlidir.

Varikosel embolizasyon işleminden önce neler gereklidir?

İşlemden önce detaylı bir değerlendirmeniz yapılacaktır. Kan testleri, biyokimya testleri istenecektir. Hormon düzeylerinize bakılacaktır. Doppler ultrason incelemesi ile genişlemiş damarlar değerlendirilecek ve kaçak olup olmadığı tespit edilecektir. Özellikle çift taraflı varikosel varlığında karın içinde buna neden olabilecek başka bir patoloji olup olmadığını aydınlatmak için karın ultrason incelemesi yapılacaktır. Sperm değerlendirmesi için spermiogram testi istenecektir.

1- İşlemden önce hasta en az 8 saat aç olmalıdır. İşlemden 8 saat  önceye kadar sıvı alımı devam etmelidir. Bundan sonra sıvı alımı damar yoluyla yapılacaktır. Acil durumda bu şart aranmaz.

2- İşlemden önce kanın pıhtılaşma özelliklerini gösteren hemostaz testleri (INR, APTT, fibrinojen, trombosit sayımı) ve kan ile bulaşan hastalıklar için (Hbs, HIV ve HCV) testler yapılmış olmalıdır. Hemostaz testleri istenilen seviyede değilse pıhtılaşmayı önleyen ilaçların alımının kesilmesi ve uygun tedavi verilmesi gerekir. Oral antikoagülan ilaç kullanan hastalar işlemden 3-4 gün önce ilaçlarını kesmelidirler.

 3- Kullanılan kontrast madde böbrek hasarı oluşturabileceğinden BUN, kreatinin testleri de yapılmış olmalıdır.

 4- İşlem öncesinde hastanın sürekli kullandığı kalp ve tansiyon ilaçları gibi ilaçları almasına devam etmelidir. Hasta ilaçlarını sabahları alıyorsa az bir miktar suyla içmelidir.

5- Şeker hastası olanlar şeker hastalığı ile ilgili kan şekeri düşürücü ilaçları, aç kaldıkları için almamalıdırlar. Şeker düşürücü olarak metformin(glucophage) kullanan hastalar mutlaka durumu doktoruna bildirmeli, bu ilaç işlemden önce ve sonra 48 saat kullanılmamalıdır.

6- Bazı embolizasyon işlemleri öncesi damardan veya kalçadan koruyucu antibiyotik yapılabilir.

7- İşlem öncesi radyoloji servisine indirilmeden önce ya da işlem öncesi paranteral (damardan veya kas içerisine)sakinleştirici veya gerekirse diğer ilaçlar verilir. Sakinleştirici sizi rahatlatacak ,uyuklamaya neden olmasına rağmen muhtemelen işlem sırasında uyanık olacaksınız.

8- İşlem öncesinde varikoselin detaylı olarak görüntüleme yöntemleri ile ortaya konması ve olası nedenlerinin aydınlatılmaya çalışılması önemlidir.

9- Hastanın yumurtalık bölgesine alacağı radyasyonu en aza indirmek için gerekli önlemler alınacaktır.

Varikosel embolizasyonu işlemi nasıl Yapılır?

Hastaya uygun pozisyon verildikten sonra ve sterilizasyondan sonra ya kasık bölgesindeki ana toplardamar ya da sağ boyun bölgesindeki ana toplardamardan girilir. İnce borular ve teller yardımı ile testislerden gelen kanın internal spermatik venler aracılığı ile döküldüğü noktalar tespit edilir. Bu noktalarda ıkınma hareketi (valsalva manevrası) ile kaçak tespit edilir. Genişlemiş damarlar ve kollateral damarlar ortaya konur. Yumurtalıklarla karın arasında kapalı bir geçiş noktası olan inguinal kanal seviyesine ilk koiller (metalik küçük pıhtılaştırıcı sarmallar)  yerleştirilir ve damar büzüştürücü ilaç (aterosklerol) verilir. Daha sonra bu işlem pelvis 1/3 üst kısımda, internal spermatic venin katılım yerinin 2 cm aşağısında ve kollateral ağızlaşmalarında tekrarlanır.

Varikosel embolizasyonu işleminin riskleri ve komplikasyonları nelerdir?

1- Giriş yerine bağlı komplikasyonlar: kanama, enfeksiyon (< %1)

2- İşleme bağlı komplikasyonlar:

Embolizan maddelerin hedef dışı alanlara yer değiştirmesi, damar yaralanması-yırtılması-iltihabı (< %1)

3- Kontrast maddeye bağlı komplikasyonlar

4-Sırt ve böğür ağrısı (hastaların %10 unda görülür ve ağrı kesicilere cevap verir).

5- Yumurtalıktaki damarların iltihabı, yumurta iltihabı, yumurtayı saran zarlar arasında sıvı birikmesi.

Varikosel embolizasyonu işleminden sonra yapılması gerekenler:

İşlem bittikten sonra giriş yeri el ile basılarak kanama durdurulacaktır.

Hasta işlem sonrası en az 3 saat yatakta gözlem altında tutulacaktır. İşlemden sonra aksi söylenmedikçe yemek yenilebilir. Kontrast maddenin bazı yan etkilerinin oluşmaması için bol miktarda sıvı alımı faydalı olacaktır.

Hasta en kısa sürede (günler içerisinde)  normal hayatına geri dönebilecektir. Kısırlık araştırılan çiftlerin yaklaşık %40 ında gebelik izlenebilecektir. Teknik başarı oranı %100 e yakındır. İşlem sonrası 3. Ayda doppler ultrasonla takip edileceksiniz. İşlem sonrası 6. Ayda spermiogram testi istenecektir. İşlem sonrasında ağrı kesici ve antibiyotik gibi ilaçları kullanmanız istenebilir.

Varikosel embolizasyonu ile ilgili sık sorulan sorular

Bende iki taraflı varikosel var tedavi edilebilir mi?

Evet. İki taraflı varikosel tek ve aynı seansta başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.

Her varikosel tedavi edilmeli midir?

Hayır. Ağrı, kısırlık gibi sorunlara  ve şikayete yol açamayan varikoseller işlem uygulanmadan takip edilebilir.

Varikosel embolizasyonu sperm sayı ve kalitesini kesinlikle arttırır mı?

Yapılan pek çok çalışma varikosel embolizasyonu sonrasında hastaların sperm sayı ve kalitesinde belirgin bir artışı ortaya koymuştur. Ama kesinlikle %100 arttırır diyemiyoruz çünkü bunda başka patoloji ve rahatsızlıkların da etkisi olabilir. Daha önce kısır olan erkek hastaların yaklaşık %50 sinde tedavi sonrasında başarılı gebelik bildirilmiştir.

Varikosel embolizasyonu cinsel fonksiyonlarımı etkiler mi?

Hayır. Böyle bir durum bildirilmemiştir.

İşlem sonrasında ne zaman ilişkiye girebilirim?

İşlemden 1-2 hafta sonra ilişkiye girebilirsiniz.     

İşlem sonrasında belirgin düzelmeler ne kadar zamanda görülmeye başlar?

İşlem sonrasında belirgin düzelmeler 3. Aydan sonra görülmeye başlar ve 6. Aydan sonra belirgin hale gelir.

İşlem sonrasında tekrarlama olasılığı var mı?

Evet çok çok az da olsa işlem sonrasında tekrarlama olasılığı yeni damar gelişimine bağlı olarak gözükebilir. Ama aynı riskler çok daha fazla olmak üzere ameliyatta da vardır. Tekrarlayan yer tekrar tıkanabilir.

Daha önce ameliyat oldum tekrarladı varikosel embolizasyonu uygulanabilir mi?

Evet daha önce cerrahi olmuş ve tekrarlamış hastalarda varikosel embolizasyonu oldukça başarılı bir şekilde uygulanabilir.

Röntgen ya da işlemde kullanılan radyasyon yumurtalara zarar verir mi?

Aldığınız radyasyon zarar vermeyecek kadar azdır. Bununla beraber yumurtaları tamamen korumak için üstüne kurşun bariyer koyuyoruz.

Ameliyatta yumurtalığın üst kısmına kesi yaptılar ve iz kaldı, bu işlemde de var mı?

Hayır. Varikosel embolizasyon işleminde cerrahi kesi yapılmaz. İz görülmez. Ameliyat değildir.

Varikosel kendiliğinden kaybolur mu?

Hayır kaybolmaz.

Varikosel embolizasyon işlemi kim tarafından yapılmaktadır?

Bu işlem girişimsel radyologlar tarafından yapılmaktadır.

Bu işlemde kullanılan tıkayıcı maddelerin vücuda zararı var mıdır?

Hayır yoktur.

Varikosel embolizasyon işlemi ne kadar sürer?

Ortalama 30-45 dakika sürmektedir

Varikosel Embolizasyonunun Artıları ve Eksileri Nelerdir?

Artıları:

  1. Minimal İnvaziv Yöntem:

    • Cerrahi kesi gerekmez, damar yoluyla kateter yerleştirilir.
    • Daha az ağrılıdır ve işlem sonrası daha hızlı iyileşme sağlar.

  2. Lokal Anestezi ile Yapılır:

    • Genel anestezi gerektirmez, bu da işlem risklerini azaltır.
    • İşlem sırasında hasta uyanık olur ve daha az yan etki yaşar.

  3. Hastanede Kısa Kalış Süresi:

    • Çoğu hasta aynı gün taburcu edilir.
    • Normal hayata dönüş daha hızlıdır (genellikle birkaç gün içinde).

  4. İki Taraflı Tedavi İmkanı:

    • Çift taraflı varikosel durumlarında her iki taraf aynı seansta tedavi edilebilir.
    • Cerrahi genellikle tek taraf için planlanır ve ikinci işlem gerekebilir.

  5. Nüks Durumlarında Tekrar Edilebilir:

    • Daha önce cerrahi geçirmiş ve nüks yaşamış hastalarda uygulanabilir.
    • Yeniden tedavi için güvenli ve etkili bir yöntemdir.

  6. Eşdeğer Başarı Oranı:

    • Cerrahiye benzer şekilde ağrı, sperm parametreleri ve doğurganlık sonuçlarında iyileşme sağlar.
    • Gebelik oranları cerrahi ile benzerdir.

  7. Radyologun Kontrolü:

    • Tüm işlem floroskopi eşliğinde yapılır, bu da tedavi edilecek damarların doğru şekilde kapatılmasını sağlar.

Eksileri:

  1. Radyasyon Maruziyeti:

    • İşlem sırasında düşük düzeyde radyasyon alınır.
    • Bu miktar genellikle güvenli sınırların içinde olsa da, bazı hastalar için endişe kaynağı olabilir.

  2. Komplikasyon Riski:

    • Her tıbbi işlemde olduğu gibi, embolizasyonun da nadir de olsa bazı riskleri vardır:
      • Damar hasarı
      • Embolik maddenin yanlış bir damara gitmesi
      • İşlem sonrası hafif ağrı veya morarma

  3. Tecrübe Gerektiren Bir Yöntem:

    • İşlemi yapan hekimin deneyimi çok önemlidir.
    • Yetersiz deneyim nüks oranını artırabilir.

  4. Bazen Tamamen Etkili Olmama Riski:

    • Varikosel damarlarının karmaşık yapısı nedeniyle işlem çok nadiren tüm genişlemiş damarları kapatamayabilir.
    • Bu durum, işlem sonrası varikoselin nüksetmesine neden olabilir.

  5. Sınırlı Erişim:

    • Bazı hastanelerde veya merkezlerde girişimsel radyoloji uzmanı bulunmayabilir.
    • Bu nedenle her yerde mevcut bir yöntem olmayabilir.

Neden Varikosel Embolizasyonu Tercih Edilebilir?

Varikosel embolizasyonunu tercih edilebilmesi için şu nedenler öne çıkmaktadır:

  1. Hızlı İyileşme: İşlem sonrası işe dönüş ve günlük hayata uyum süresi cerrahiye kıyasla çok daha kısadır.
  2. Daha Az Risk: Genel anestezi riski ve cerrahi komplikasyonları yoktur.
  3. Nüks Durumunda Alternatif: Daha önce cerrahi geçirmiş ve tekrar varikosel geliştirmiş hastalar için etkili bir çözümdür.
  4. Estetik Avantaj: Cerrahi kesiler olmadan yapılır, bu da estetik kaygıları ortadan kaldırır.
  5. Eşdeğer Başarı: Cerrahiyle benzer başarı oranları sunar, bu nedenle minimal invaziv bir seçenek olarak değerlendirilebilir.

Kararınızı Nasıl Vermelisiniz?

  • Tedavi tercihi, kişisel durumunuza, varikoselin şiddetine ve doktorunuzun önerisine bağlıdır. Embolizasyon, genellikle cerrahiyi tercih etmeyen veya cerrahiye uygun olmayan hastalar için ideal bir seçenektir.
  • Bir girişimsel radyoloji uzmanı ile görüşerek sizin için en uygun yöntemi belirlemek önemlidir. Bu karar, yaşam tarzınıza, sağlık geçmişinize ve beklentilerinize göre şekillendirilebilir.

 

Varikosel Embolizasyonun Güncel Tedavi Kılavuzlarındaki Yeri

1. Infertilite Tedavisinde Varikosel Embolizasyonu

Varikosel, erkek infertilitesinin en yaygın nedenlerinden biri olarak kabul edilir. Infertilite tedavisinde varikosel tedavisinin amacı, sperm sayısını artırmak, sperm kalitesini iyileştirmek ve gebelik şansını artırmaktır.

  • AUA (American Urological Association) kılavuzlarına göre, varikosel tedavisi, sperm parametrelerinde belirgin bozulma gösteren erkek infertilite hastalarında önerilmektedir.

  • ESHRE (European Society of Human Reproduction and Embryology) ve ISU (International Society of Urology) gibi organizasyonların kılavuzları da varikosel tedavisini, infertilite tedavisinde başarılı bir seçenek olarak kabul etmektedir.

    Ancak, yalnızca infertilite ile başvuran hastalarda değil, aynı zamanda testiküler hacim kaybı veya ağrı gibi başka sorunlar yaşayan hastalarda da varikosel tedavisi önerilmektedir.

2. Ağrı ve Testis Küçülmesinin Tedavisinde

Varikosel, özellikle testislerde ağrı ve küçülmeye neden olabilmektedir. Bazı kılavuzlar, bu tür semptomlar yaşayan hastalar için varikosel tedavisini önermektedir.

  • AUA kılavuzlarına göre, testiküler ağrı ve küçülme gibi semptomlar varsa, tedaviye başvurulması gerektiği vurgulanmaktadır. Eğer cerrahi tedavi tercih edilmiyorsa, varikosel embolizasyonu bir alternatif olarak değerlendirilir.

3. Minimal İnvaziv Olması

Varikosel embolizasyonunun cerrahiden daha az invaziv bir yöntem olması, bazı kılavuzların tercihini bu yönde şekillendirmektedir. Özellikle hastaların hızlı bir şekilde iyileşmesi ve komplikasyon oranlarının düşük olması, embolizasyonu daha cazip bir seçenek haline getirmektedir.

  • Çoğu kılavuz, özellikle genç hastalar ve cerrahiye uygun olmayan hastalar için varikosel embolizasyonunun önerilen tedavi şekli olduğunu belirtmektedir.

4. Uzun dönem sonuçlar  ve Riskler

Varikosel embolizasyonunun uzun dönem sonuçları genellikle iyidir. Ancak, kısa vadede komplikasyonlar (kanama, enfeksiyon, damar tıkanıklığı) görülebilir. Uzun dönemde, varikosel tedavisinin infertilite üzerindeki etkisi, hastaların spermatogenezi üzerinde iyileşme sağlamaktadır, ancak gebelik oranları cerrahiye göre biraz daha düşük olabilir.

Günümüzde, varikosel tedavisinin sonuçlarını değerlendiren bazı büyük çalışmalar ve meta-analizler, embolizasyonun cerrahi tedaviye benzer sonuçlar verdiğini göstermektedir. Ancak, tedavi kararları her hastanın durumuna göre farklılık gösterebilir.

Sonuç ve Klinik Pratikteki Yeri

Günümüzde, varikosel embolizasyonu, varikosel ile ilişkili infertilite, ağrı ve testiküler hacim kaybı gibi semptomları olan hastalar için çok değerli bir tedavi seçeneğidir. Kılavuzlar, özellikle minimal invaziv seçeneklere odaklanarak embolizasyonu cerrahiye alternatif olarak önermektedir. Tedavi kararının hastanın bireysel koşullarına, yaşına, semptomlarına ve tedaviye vereceği yanıta göre özelleştirilmesi önemlidir.

"CIRSE Varikosel Embolizasyonu Uygulama Standartları" 

başlıklı makalesi, varikosel embolizasyonunun güvenli ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesine yönelik güncel önerileri sunmaktadır. Bu belge, perkütan embolizasyonun varikosel tedavisindeki rolünü vurgulamakta ve uygulama standartlarını tanımlamaktadır.

Arka Plan:

Perkütan embolizasyon, benign ve malign lezyonların tedavisinde etkili ve minimal invaziv bir yöntemdir. 1970'lerin sonlarından bu yana varikosel tedavisinde başarıyla kullanılmaktadır. Günümüzde geliştirilen teknikler ve araçlar sayesinde varikosel embolizasyonunda mükemmel sonuçlar elde edilmektedir.

Amaç:

Bu belge, tedavi endikasyonunun multidisipliner bir ekip tarafından onaylandığı varsayımıyla, her modalitenin uygulanması için gerekli standartları tanımlamayı ve bunların avantajları ile sınırlılıklarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. CIRSE Uygulama Standartları belgeleri, klinik hasta bakımında bir standart dayatmayı değil, perkütan varikosel embolizasyonunun gerçekleştirilmesine yönelik makul bir yaklaşımı ve en iyi uygulamaları önermeyi hedeflemektedir.

Yöntemler:

CIRSE Uygulama Standartları Komitesi tarafından oluşturulan yazım grubu, varikosel embolizasyonu konusunda uluslararası tanınmış beş uzmandan oluşmaktadır. Yazım grubu, 2006'dan 2021'e kadar insan deneklerle ilgili İngilizce yayınları kapsayan bir literatür taraması yapmıştır. Son öneriler, fikir birliği ile oluşturulmuştur.

Sonuç:

Embolizasyon, erkek varikosellerinin başarılı yönetiminde yerleşik bir role sahiptir. Bu Uygulama Standartları belgesi, varikosel embolizasyonunun güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesine yönelik güncel önerileri sağlamaktadır.

Bu makale, varikosel embolizasyonunun güvenli ve etkili bir şekilde uygulanması için gerekli standartları ve en iyi uygulamaları detaylandırarak, klinisyenlere rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.

GÜNCEL MAKALELER

Varikosel embolizasyonu sonrası çocuk sahibi olabilir miyim?

Varikosel Embolizasyonundan Sonra Üreme Sonuçlarını Tahmin Etmeye Yardımcı Olması İçin Veri Madenciliğini Kullanma

Ana Paula Sousa 1 2, Judith Santos-Pereira 3, Maria José Freire 2 4, Belmiro Parada 2 4 5, Teresa Almeida-Santos 1 2 5, Jorge Bernardino 3 6, João Ramalho-Santos 1 7. J Clin Med . 2021 Aug 9;10(16):3503. doi: 10.3390/jcm10163503.

Özet

Varikosel tedavisi sonuçlarını analiz etmek için yeni bir veri madenciliği yaklaşımının uygulanması da dahil olmak üzere çeşitli metodolojiler ve veri analiz teknikleri kullanarak kısır çift verilerinin retrospektif bir analizini gerçekleştirdik. Bu çalışmanın amacı, embolize varikosel hastalarının bazı klinik özelliklerindeki iyileşmeyi tespit ederek, gebelik sonuçları aracılığıyla tedavinin başarısını tahmin ederek ve hem devam eden varikosel araştırmalarına hem de hastaların daha etkin yönetimine katkıda bulunabilecek veri kalıplarını belirleyerek karakterize etmekti. varikosel tedavisi gördü. 10 yıllık bir süre boyunca erkek varikosel embolizasyonu ile kısırlık  tedavisi gören rıza gösteren 293 çiftin verilerini retrospektif olarak inceledik ve varikosel embolizasyonu tedavisinden önce ve 3, 6 ve 12 ay sonra sperm örnekleri toplandı ve Dünya Sağlık Örgütü parametreleri ile analiz edildi. varikosel şiddeti dereceleri tıbbi değerlendirme ve skrotal ultrason ile değerlendirildi, hastanın kişisel bilgileri (örneğin yaş, yaşam tarzı ve embolizasyon komplikasyonları) klinik sorgulamalarla toplandı ve varikosel embolizasyon başarısı gebelik sonuçları üzerinden ölçüldü. Varikosel embolizasyonu, sperm konsantrasyonu, motilitesi ve morfoloji ortalama değerlerinin yanı sıra sperm kromatin bütünlüğünü önemli ölçüde iyileştirdi. Bu çalışmanın ardından, varikosel şiddeti derecesi yüksek olmayan (grade I veya II olan) bir erkek hastanın, embolizasyon tedavisi sonrası, eşinin yaşı 24 ile 33 arasındaysa, %70,59 doğrulukla %70,83 oranında gebe kalma şansı olduğunu tahmin edebiliriz. . Ayrıca, embolizasyonu takiben gebelik elde etmede başarılı olan erkek hastalar, çoğunlukla tedaviden önce normal sperm progresif motilitesine, tedaviden sonra normal sperm konsantrasyonuna, orta ila düşük varikosel şiddet derecesine sahip olmaları ve varsayılan olarak tehlikeli bir ortamda çalışmamaları ile karakterize edilir.

Anahtar Kelimeler: veri madenciliği; embolizasyon; sperm parametreleri; varikosel.

Yorum: Varikoseli olan ve çocuk sahibi olmayan erkek hastaların en çok merak ettikleri konulardan biri varikosel embolizasyonu sonrası çocuk sahibi olup olamayacağıdır. Daha önceki çalışmalarda bu tedaviden sonra çocuk sahibi olabilme oranları % 40-% 60 olarak bildirilmişti. Veri madenciliği gibi yeni bir yöntemi yazıya uyarlayarak yapılan bu önemli çalışmada varikosel embolizasyon işleminin güvenli ve etkili bir tedavi olduğu, spermlerin sayı, şekil ve özelliklerini iyileştirdiği ortaya konmuş ve belli kriterlerde bu tedavi işlemi sonrası %71 lere yanaşan çocuk sahibi olabilme oranı tespit edilmiştir. Bu oranda, işlem öncesinde hastanın spermlerinin  ileriye doğru hareketliliğinin normal olması , tedavi sonrasında normal sperm konsantrasyonuna sahip olma ve hastanın çalıştığı ortamlar önemli etkendirler.  

Varikosel embolizasyonu mu cerrahi mi?

Primer varikosel hastalarında %3 polidokanol ile sklerozan embolizasyon ve mikrocerrahik subinguinal varikoselektominin klinik etkinliğinin karşılaştırılması. [Feng R, Jiang J, Cheng D, Lu K. Clinical efficacy comparison of sclerosing embolization with 3% polidocanol and the microsurgical subinguinal varicocelectomy in primary varicocele patients. Andrologia. 2022 Nov;54(10):e14530. doi: 10.1111/and.14530. Epub 2022 Jul 8. PMID: 35801615.]

Özet

Varikosel, sperm kalitesi disfonksiyonu veya rahatsızlığı ile sık görülen bir erkek genitoüriner sistem hastalığıdır. Bu çalışmada primer varikosel tedavisinde %3 polidokanol ile sklerozan embolizasyon ve mikrocerrahi subinguinal varikoselektominin klinik etkinliği karşılaştırıldı. Ameliyat sonrası 3 aylık takipte primer varikoseli olan toplam 59 hasta, ameliyat süresi, hastanede kalış süresi, ameliyat sonrası nüks oranları ve komplikasyon oranı dahil olmak üzere biyokimyasal parametrelerini ve klinik sonuçlarını analiz etmek için dahil edildi. On dokuz hasta %3 polidokanol ile sklerozan embolizasyon (SE grubu), 40 hasta ise mikrocerrahi subinguinal varikoselektomi (MSV grubu) ile tedavi edildi. SE grubu için 17 hasta sol tarafta tedavi edildi ve iki hasta takip sürecinde nüks ve komplikasyon olmadan hem tedavi edildi. MSV grubu için 3 hasta bilateral tedavi edildi ve 36 hasta sol tarafta ayrı ayrı tedavi edildi, toplam nüks oranı %5 ve komplikasyon oranı %10 idi. SE grubunun ameliyat süresi ve hastanede kalış süresi (sırasıyla 46,2 ± 9,79 dk ve 2,53 ± 0,90 gün) MSV grubundan (sırasıyla 100,5 ± 13,76 dk ve 3,6 ± 1,58 gün) anlamlı olarak daha düşüktür, p < 0,05. 3 aydaki toplam sperm sayısı SE grubunda MSV grubundan önemli ölçüde daha yüksekti (p < 0.05). Özetle, sklerozan embolizasyon varikosel için sperm kalitesini iyileştirmede, iyileşme süresini kısaltmada, nüks oranlarını ve komplikasyonları azaltmada daha etkilidir.

Sonuç: Sklerozan embolizasyon varikosel için sperm kalitesini iyileştirmede, iyileşme süresini kısaltmada, nüks oranlarını ve komplikasyonları azaltmada mikrocerrahik subinguinal varikoselektomiye göre daha etkilidir.

Yorum: Daha önce yapılan yayın ve analizlerde varikosel embolizasyonunun mikrocerrahiye göre daha düşük hidrosel oranı (yumurtalıkta sıvı toplanması),daha yüksek normal sperm sayısına sahip olma avantajları bildirilmesine rağmen bu iki yöntemin birbirine karşı üstünlüğü gösterilememiştir.  [Fabiani A, Pavia MP, Stramucci S, Antezza A, De Stefano V, Castellani D. Do sclero-embolization procedures have advantages over surgical ligature in treating varicocele in children, adolescents and adults? Results from a systematic review and meta-analysis. Andrologia. 2022 Sep;54(8):e14510. doi: 10.1111/and.14510. Epub 2022 Jun 24. PMID: 35750057.]. Fakat Andrologia gibi prestijli bir üroloji dergisinde yapılan bu yakın zamanlı çalışmaya göre sperm kalitesini iyileştirmede, iyileşme süresini kısaltmada, nüks oranlarını ve komplikasyonları azaltmada; varikosel embolizasyonu, mikrocerrahiye göre daha etkilidir. 

Liu Q, Zhang X, Zhou F, Xi X, Lian S, Lian Q. Comparing Endovascular and Surgical Treatments for Varicocele: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Vasc Interv Radiol. 2022 Jul;33(7):834-840.e2. doi: 10.1016/j.jvir.2022.03.013. Epub 2022 Mar 18. PMID: 35314371.

Özet

Amaç: Varikosel için endovasküler ve cerrahi tedavilerin göreceli etkinliğini değerlendirmek için sistematik bir inceleme ve meta-analiz yapmak.

Gereçler ve yöntemler: PubMed ve Embase veritabanları, varikosellerin cerrahi veya endovasküler tedavileriyle ilişkili sonuçları bildiren çalışmaları belirlemek için sistematik olarak tarandı. Klinik varikoseli olan hastalarda cerrahi ve endovasküler tedavilerin göreceli etkinliğini değerlendiren çalışmalar dahil edilmeye uygun bulunmuştur. Havuzlanmış veri analizleri yapıldı.

Bulgular: Mevcut meta-analize 2.138 hastayı içeren toplam 16 çalışma dahil edildi. Havuzlanmış risk oranı (RR) değerleri, endovasküler tedavi uygulanan hastalarda advers olay oranlarının cerrahi tedavi uygulananlara göre daha düşük olduğunu düşündürdü (RR, 0.63; %95 güven aralığı (CI), 0.42-0.93; P = .02) . Her iki tedavi de benzer nüks oranları (RR, 1.03; %95 GA, 0.78-1.36; P = .82) ve gebelik (RR, 1.03; %95 GA, 0.85-1.25; P = .82) ile ilişkiliydi.

Sonuçlar: Bu veriler, varikosel için endovasküler tedavinin, cerrahi tedaviye kıyasla benzer nüks oranları ve sonraki gebelik sonuçları ile ilişkili olduğunu, ancak daha düşük yan etki oranları ile ilişkili olduğunu göstermektedir.

Yorum: Bu çalışmada varikosel için cerrahi ve endovasküler  (damar tıkama)  tedavilerini karşılaştıran çalışmalar üzerinden  sistematik bir inceleme ve meta-analiz yapılmıştır. Çalışmaya  2.138 hastayı içeren 16 çalışma dahil edilmiştir.  Gebelik oranı ve varikosel nüksü oranı, 2 tedavi yöntemi arasında eşdeğer bulunmuştur. Tedaviye bağlı yan etkiler ve komplikasyonların görülme oranı endovasküler tedavide (damar tıkama, embolizasyon, sklerozizasyon)  daha düşük bulunmuştur. Sonuç olarak ameliyatsız damar tıkama tedavisi , cerrahi yani ameliyat yöntemlerine göre  eşdeğerdedir ve daha düşük yan etki ve komplikasyon oranlarına sahiptir. 

"Varikosel hastalarında farklı embolizasyon materyallerinin ağrı ve fertilite sonuçlarını iyileştirmedeki etkinliğinin karşılaştırılması: Sistematik bir derleme" 

Kasunic D, Crebert M, Treacy PJ, Steffens D, Karunaratne S, Waugh R, Thanigasalam R, Leslie S. Comparing the efficacy of different embolisation materials in improving pain and fertility outcomes in patients with varicoceles: A systematic review. J Med Imaging Radiat Oncol. 2024 Oct 27. doi: 10.1111/1754-9485.13801. Epub ahead of print. PMID: 39462435.

başlıklı çalışması, varikosel tedavisinde kullanılan embolizasyon materyallerinin etkinliğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu sistematik derleme, MEDLINE, Embase ve CENTRAL veri tabanlarında Mayıs 2023'e kadar yapılan araştırmaları içermektedir. Toplamda 21 çalışma ve 2236 hasta bu derlemeye dahil edilmiştir. Bu çalışmalardan 14'ü sadece koil (coil) kullanırken, 9'u koil ve sklerozan maddelerin kombinasyonunu kullanmıştır.

Ana Bulgular:

  • Sperm Parametreleri: Embolizasyon sonrasında sperm konsantrasyonu ve hareketliliğinde iyileşme bildirilmiştir.

  • Gebelik ve Nüks Oranları: Koil ve koil-sklerozan kombinasyonu kullanan gruplar arasında gebelik ve nüks oranları benzerdir.

  • Ağrı: Ağrı şikayeti olan hastalarda embolizasyon sonrası ağrı skorlarında iyileşme gözlemlenmiştir.

Yorum:

Bu derleme, varikosel embolizasyonunun hem ağrı yönetiminde hem de fertilite parametrelerinin iyileştirilmesinde etkili olduğunu göstermektedir. Ancak, koil ve sklerozan maddelerin kombinasyonunun tek başına koil kullanımına göre üstünlüğünü belirlemek için yeterli yüksek kaliteli karşılaştırmalı çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle, hangi embolizasyon materyalinin daha etkili olduğunu belirlemek için daha fazla randomize kontrollü çalışmaya ihtiyaç vardır.

Sonuç olarak, varikosel embolizasyonu, uygun hasta seçimi ile ağrı ve fertilite sorunlarının yönetiminde etkili bir tedavi seçeneği olarak değerlendirilebilir. Ancak, kullanılacak embolizasyon materyalinin seçimi konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.