SAFRA YOLLARINA YÖNELİK GÖRÜNTÜLEME İŞLEMLERİ ,İYİ HUYLU VE/VEYA KÖTÜ HUYLU DARLIKLARDA VE TIKANIKLIKLARDA BALON-STENT İŞLEMLERİ,DRENAJ İŞLEMLERİ, TAŞ ÇIKARILMASI, SAFRA KAÇAKLARININ TEDAVİSİ
PERKUTAN TRANSHEPATİK KOLANJİOGRAFİ İÇİN BİLGİLENDİRME (AYDINLATMA):
Perkutan Transhepatik Kolanjiografi Nedir?
Çok ince bir iğne ile deriden girerek karaciğer içindeki safra yollarına kontrast madde(boyalı madde) verilerek yapılan görüntülemedir.
Niçin Yapılır?
Safra yollarındaki hastalığın tanısını koymak veya safra yollarına uygulanacak drenaj, stent yerleştirme gibi girişimsel yöntemlerden önce anatomiyi göstermek için yapılır.
Nasıl Yapılır?
Giriş yeri ilaç sürülerek mikroplardan temizlenir ve hasta üzerine steril(mikropsuz) örtü örtülür. Çok ince bir iğne (Chiba iğnesi, 0,7 mm kalınlığında ) sağ taraftan veya karın üst kesiminden karaciğer içine sokularak safra kanalları içine kontrast madde verilir. Ve safra yollarlının filmleri çekilir.Kullanılan bu kontrast maddeler bazı yan etkiler oluşturabilir, bu etkiler aşağıda işleminin riskleri ve komplikasyonları kısmında belirtilmiştir.
Aşağıdaki sorulara yanıt vererek kontrast maddenin size uygulanabilir olup olmadığına karar vermemizi sağlayacaksınız.
- Hiç astım atağı geçirdiniz mi?................................................... Evet Hayır
- İlaç veya gıda alerjiniz (özellikle iyod ve deniz ürünü) var mı? Evet Hayır
- Size daha önce kontrast madde verildi mi? ……………… Evet Hayır
- Daha önce kontrast madde reaksiyonu oldu mu?................... Evet Hayır
- Hamile veya süt emziriyor musunuz? ……………………. Evet Hayır
- Daha önce kalp veya böbrek hastalığı için tedavi edildiniz mi? Evet Hayır
- Şeker hastalığı için tedavi görüyor musunuz?.......................... Evet Hayır
- Multipl myelom, karaciğer yetmezliği, orak hücreli
anemi, hepatit (sarılık),graves hastalığı veya ……………………. Evet Hayır .
hipertiroidi(tiroit bezinin aşırı çalışması),feokromositoma,
HIV/AIDS hastası mısınız?
Perkutan Transhepatik Kolanjiografi İşleminin Riskleri ve Komplikasyonları
1- Karın boşluğuna safra sızması
2- Kanama
3- Enfeksiyon
4- Kan safra fistülü
5- Kontrast madde reaksiyonları:
a) Anafilaktoid reaksiyon: ciddi alerji benzeri reaksiyondur, ölüme yol açabilir.
b) Solunum yollarında spazm ve ödem: solunum sıkıntısına yol açar.
c)Hafif alerjik reaksiyonlar: aksırma, göz yaşarması, vücutta kızarıklık, ürtiker(kurdeşen).
d) Enjeksiyon yapılan yerde sıcaklık hissi, ağrı.
e) Bulantı, kusma.
f) Böbrek yetmezliği.
g) Kalp ritim bozuklukları.
h) Epilepsi.
Perkutan Transhepatik Kolanjiografi Öncesi Yapılması Gerekli İşlemler:
1- İşlemden önce hasta en az 8 saat aç olmalıdır
2- İşlemden önce kanın pıhtılaşma özelliklerini gösteren hemostaz testleri (INR, APTT, fibrinojen, trombosit sayımı) ve kan ile bulaşan hastalıklar için (Hbs, HIV ve HCV) testler yapılmış olmalıdır. Hemostaz testleri istenilen seviyede değilse pıhtılaşmayı önleyen ilaçların alımının kesilmesi ve uygun tedavi verilmesi gerekir. Oral antikoagülan ilaç kullanan hastalar işlemden 3-4 gün önce ilaçlarını kesmelidirler.
3- Kullanılan kontrast madde böbrek hasarı oluşturabileceğinden BUN, kreatinin testleri de yapılmış olmalıdır.
4- İşlem öncesinde hastanın sürekli kullandığı kalp ve tansiyon ilaçları gibi ilaçları almasına devam etmelidir. Hasta ilaçlarını sabahları alıyorsa az bir miktar suyla içmelidir.
5- Şeker hastası olanlar şeker hastalığı ile ilgili kan şekeri düşürücü ilaçları, aç kaldıkları için almamalıdırlar. Şeker düşürücü olarak metformin(glucophage) kullanan hastalar mutlaka durumu doktoruna bildirmeli, bu ilaç işlemden önce ve sonra 48 saat kullanılmamalıdır.
6- işlem öncesi damardan veya kalçadan koruyucu antibiyotik yapılacaktır. Halen antibiyotik kullanan hastalarda bu antibiyotiğin verilmesine gerek yoktur.
Perkutan Transhepatik Kolanjiografi Sonrası Yapılması Gerekli İşlemler:
Hasta işlem sonrası en az 24 saat yatak istirahatı yapacaktır. İşlemden sonra aksi söylenmedikçe yemek yenilebilir. Kontrast maddenin bazı yan etkilerinin oluşmaması için bol miktarda sıvı alımı faydalı olacaktır.
PERKUTAN BİLİYER STENT YERLEŞTİRİLMESİ İÇİN BİLGİLENDİRME (AYDINLATMA):
Perkutan Biliyer Stent Yerleştirilmesi Nedir?
Safra yolları tıkanıklıklarında tıkanıklığı ortadan kaldırmak için metalden yapılmış protezin(stent = tel kafes) tıkanıklık seviyesinde safra yoluna yerleştirilmesi işlemidir.
Niçin Yapılır?
Safra yollarında tıkanma oluşturan ve cerrahi tedavi yapılması uygun olmayan tümörlerde bağırsağa normal safra akımının sağlanması için yapılır.
Nasıl Yapılır?
Genellikle önceden perkutan transhepatik kolanjiografi ve perkutan bilier drenaj işlemi yapılmıştır. Drenaj kateteri içerisinden bir klavuz tel barsağa kadar uzatılır, drenaj kateteri çıkarılır. Klavuz tel üzerinden bir balonlu kateter tıkanıklık seviyesine ilerletilerek tıkanık seviyede balon şişirilip genişletme işlemi yapılır. Balon çıkarılıp üzerine stent yerleştirilmiş kateter tıkanıklık seviyesine ilerletilir ve stent bu seviyede serbest bırakılır. Stent tam açılmadıysa tekrar balonla genişletme işlemi yapılır. Ortalama işlem yarım saat sürer.
Perkutan Biliyer Stent Yerleştirilmesi İşleminin Riskleri ve Komplikasyonları:
1-Kanama
2-Enfeksiyon –sepsis(iltihabın kana karışması)
3-Stentin yerleştirildiği yerden ayrılması
4-Stent tıkanması
5-Safra yolu, barsak delinmesi
6-Kontrast madde reaksiyonları
a) Anafilaktoid reaksiyon: ciddi alerji benzeri reaksiyondur, ölüme yol açabilir.
b) Solunum yollarında spazm ve ödem: Solunum sıkıntısına yol açar.
c)Hafif alerjik reaksiyonlar: Aksırma, göz yaşarması, vücutta kızarıklık, ürtiker(kurdeşen).
d) Enjeksiyon yapılan yerde sıcaklık hissi, ağrı.
e) Bulantı, kusma.
f) Böbrek yetmezliği.
g) Kalp ritim bozuklukları.
h) Epilepsi.
Perkutan Biliyer Stent Yerleştirilmesi İşlemi Öncesi Yapılması Gerekli İşlemler:
1- İşlemden önce hasta en az 8 saat aç olmalıdır.
2- İşlemden önce kanın pıhtılaşma özelliklerini gösteren hemostaz testleri (INR, APTT, fibrinojen, trombosit sayımı) ve kan ile bulaşan hastalıklar için (Hbs, HIV ve HCV) testler yapılmış olmalıdır. Hemostaz testleri istenilen seviyede değilse pıhtılaşmayı önleyen ilaçların alımının kesilmesi ve uygun tedavi verilmesi gerekir. Oral antikoagülan ilaç kullanan hastalar işlemden 3-4 gün önce ilaçlarını kesmelidirler.
3- İşlem öncesinde hastanın sürekli kullandığı kalp ve tansiyon ilaçları gibi ilaçları almasına devam etmelidir. Hasta ilaçlarını sabahları alıyorsa az bir miktar suyla içmelidir.
4- işlem öncesi damardan veya kalçadan koruyucu antibiyotik yapılacaktır. Halen antibiyotik kullanan hastalarda bu antibiyotiğin verilmesine gerek yoktur.
5- İşlem öncesi radyoloji servisine indirilmeden önce ya da işlem öncesi paranteral (damardan veya kas içerisine)sakinleştirici veya gerekirse diğer ilaçlar verilir. Sakinleştirici size rahatlatacak, uyuklamaya neden olmasına rağmen muhtemelen işlem sırasında uyanık olacaksınız.
Perkutan Biliyer Stent Yerleştirilmesi İşlemi Sonrası Yapılması Gerekli İşlemler:
Hasta işlem sonrası en az 24 saat yatak istirahatı yapacaktır. İşlemden sonra aksi söylenmedikçe yemek yenilebilir.
PERKÜTAN SAFRA YOLU TAŞI TEDAVİSİ TEDAVİSİ İÇİN (AYDINLATMA):
Perkutan Safra Yolu Taşı Tedavisi Nedir?
Safra yolu içindeki taşların , dışarıdan safra yoluna kateter ile girilip çeşitli yollar ile gerekirse kırılarak dışarı alınması veya barsağa düşürülme işlemidir.
Niçin Yapılır?
Cerrahi tedaviye göre daha az riskli, endoskopik yöntemlerin kullanılamadığı durumlarda, hastayı daha az incitici yöntemle safra yolundaki taşların tedavi etmek için yapılır.
Nasıl Yapılır?
Genellikle önceden perkutan transhepatik kolanjiografi ve perkutan bilier drenaj işlemi yapılmıştır.Drenaj kateteri içerisinden bir klavuz tel barsağa kadar uzatılır,drenaj kateteri çıkarılır.Klavuz tel üzerinden bir balonlu kateter safra yolu ile barsak birleşim yerinde balon şişirilip genişletme işlemi yapılır. Taş küçükse özel bir balon ile barsağa itilir. Taş büyükse basket adı verilen tel kafes içine alıp sıkıştırılarak, lazer yötemi ile kırılarak balon veya su injeksiyonu ile barsağa itilir.
Perkutan Safra Yolu Taşı Tedavisi İşleminin Riskleri ve Komplikasyonları
1- kanama, psödoanevrizma
2- Safra yolu,Barsak delinmesi
3-ağrı.
Perkutan Safra Yolu Taşı Tedavisi , Önce Yapılması Gerekli İşlemler:
İşlem öncesi en az 6 saat açlık gerekir.
Hastada kanama bozukluğu olmamalıdır. Bunu belirlemek için kan testleri yapılır.
İşlem öncesi hastayı rahatlatmak için damardan ilaç verilebilir.
İşlemden Sonra Yapılması Gerekli İşlemler:
İşlemden sonra hasta bir süre gözlem altında tutulur. Hasta aynı gün aktiviteden uzak tutulur.
YASAL UYARI
Bu sitenin amacı sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikte, toplumu bilgilendirmeye yöneliktir. Bu site herhangi bir ticari kaygı taşımamakta olup hastaları ve konu ileilgili doktorları bilgilendirmek amacıyla tasarlanmıştır. Reklam, övünç, haksız rekabet kaygısı taşımamaktadır. Tanı ve tedavinin kesinlikle uzman bir doktor tarafından yapılması gerekmektedir. Bu sitedeki bilgiler hastaların tanı ve tedavisinde geçerliliği doğrulanmadan kullanılamaz. Bu sitedeki bilgiler konu ile ilgili tıbbi kılavuzlardan, güncel araştırmalardan, konu ile ilgili uzman kişilerin görüşlerinden faydalanılarak bilimsel doğruluğu ortaya koyularak kanıta dayalı tıp kuralları çerçevesinde hazırlanmıştır.
